25 kwietnia 2018 [ 60 lat temu powstał Teatr Kalambur

"60 lat temu powstał teatr Kalambur. Miały być obchody, ale zabrakło pieniędzy"
Magda Piekarska
Gazeta Wyborcza - Wrocław online
Link do źródła
25-04-2018

15 lutego 2018 [ Błaźnice. Kobiety kontrkultury teatralnej w Polsce

„Ta historia musi być opowiedziana, ale która z nich?” – te słowa Iben Nagel Rasmussen, aktorki Odin Teatret, otwierają książkę Katarzyny Kułakowskiej. Autorka decyduje się opowiedzieć jeszcze raz historię teatrów kontrkultury w Polsce, bo w znanej nam wersji głosy kobiet i ich doświadczenie nie znalazły dotąd należnego sobie miejsca. To różne historie, różne głosy, którym autorka pozwala wybrzmieć we własnej narracji, pokazując jak wiele się zmienia, kiedy na teatr spojrzymy, uwzględniając biografię twórczyń i determinanty wynikające ze społeczno-kulturowych konstrukcji płci.

Kontrkultura, dla której twórczość artystyczna i praktyka życiowa stawały się jednym, nie zawsze i nie na wszystkich poziomach zainteresowana była tworzeniem istotnie alternatywnych rzeczywistości. Utopijne wspólnoty twórcze nierzadko kryły w sobie struktury nader tradycyjnych patriarchalnych hierarchii, bezrefleksyjnie odtwarzając obszary wykluczenia i przemocy. Ale zdarzało się też, że teatr faktycznie stawał się laboratorium społecznych relacji, a kobieca kreacyjna siła pozwalała podążać własną drogą, wiodącą zarówno do uznania współzależności, jak i odkrycia autonomii.

Takich historii potrzebujemy dziś jak nigdy może dotąd. Potrzebujemy języka i głosów, które pozwolą nam inaczej opowiadać świat, wskażą inne hierarchie, inne wymiary polityczności i oporu, inne możliwości konstruowania relacji i praktykowania twórczości i życia. Wierzymy, że teatr i poświęcona mu refleksja na równi zobowiązane są do podjęcia się tej pracy.

Książka ukazuje się jako siódmy tom w serii Inna Scena i kontynuuje niezwykle ważny dla Instytutu Teatralnego nurt opisu i analizy teatru i polskiej kultury w genderowej perspektywie.

Publikacja do nabycia w księgarni Prospero:

http://prospero.e-teatr.pl/nowosci/12619-blaznice-kobiety-kontrkultury-teatralnej-w-polsce.html

29 września 2017 [ Jubileusz 40-lecia OPT Gardzienice

Ośrodek Praktyk Teatralnych "Gardzienice" powstał w 1977 roku z inicjatywy artysty i reżysera widowisk scenicznych Włodzimierza Staniewskiego. Dokonał on tego, co jeszcze 40 lat temu wydawało się niemożliwe - z małej miejscowości pod Lublinem stworzył jedno ze światowych centrów teatru poszukującego. Obchody rozpocznie inscenizacja "Wesela" w wykonaniu studentów londyńskiego Rose Bruford College we współpracy z aktorami "Gardzienic". Kolejną odsłonę dzieła Stanisława Wyspiańskiego pod nazwą "Wesele - Wyspiański - Malczewski - Konieczny" zaprezentuje 29 września Teatr Gardzienice. Reżyserem widowiska jest sam Staniewski, który przygotowując spektakl, obficie korzystał z bogactwa greckiej mitologii. Splata się tu ona z malarstwem Jacka Malczewskiego i muzyką Zygmunta Koniecznego. Ponadto w programie: "Gody" na motywach "Braci Karamazow" w reżyserii Radosława Stępnia oraz "Listy do Mileny" zrealizowane przez Macieja Gorczyńskiego, w ramach programu dla zdolnych młodych reżyserów Gardzienice - Generator Nadziei, opera kameralna "Noc poślubna" na trzy głosy i siedem instrumentów autorstwa Jana Lecha, widowisko "Witkacy - Wyspiański" ze scenami tureckich obrzędów weselnych na podstawie "Wariata i zakonnicy" Stanisława Ignacego Witkiewicza, w wykonaniu nowojorskiego Teatru One-Eighth dowodzonego przez Daniela Irizarry'ego, koncerty kapeli z huculszczyzny, pokazy filmów i wystawa "Gardzienice 1977 - 2017 = 40 lat" mieszcząca się w przestrzeni zespołu pałacowo-parkowego w Gardzienicach.

Festiwal 40-lecia Europejskiego Ośrodka Praktyk Teatralnych "Gardzienice" odbędzie się w dniach 28 września - 1 października.

Więcej informacji na stronie OPT Gardzienice.

25 września 2017 [ Zofia Dworakowska: "Akademia otwartej aktywności", czyli o ośrodkach Akademii Ruchu

W najnowszym numerze "Polish Theatre Journal" esej Zofii Dworakowskiej, w którym autorka zwraca uwagę na ważny w działalności Akademii Ruchu nurt działań, jakim była tzw. działalność ośrodkowa. Artykuł "Akademia otwartej aktywności" do przeczytania, zarówno w wersji polskiej, jak i angielskiej. Polecamy!

24 sierpnia 2017 [ Koni(e)c Lata na Jazdowie z teatrem alternatywnym

Już tradycyjnie w ostatnią niedzielę wakacji - 27 sierpnia - Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego zaprasza swoich widzów i przyjaciół na Dzień Otwarty. Wśród licznych wydarzeń spotkanie na temat teatru nieinstytucjonalnego, pokazy filmów Andrzeja Titkowa, m.in. "Do młodości" (1974), "Próba wspólnoty" (1976) i "Otwarty zamknięty" (1987). W programie także promocja wyboru tekstów Pawła Konica o teatrze nieistytucjonalnym.

Książka "Na obrzeżach" do nabycia w Księgarni Prospero.

17 maja 2017 [ Spektakl Lecha Raczaka "Podróże przez sny. I powroty" - pokaz w Instytucie Teatralnym

W piątek 19 maja o 19:00 w Instytucie Teatralnym pokazany zostanie spektakl Lecha Raczaka "Podróże przez sny. I powroty" w ramach cyklu "Mów za siebie".

Przedstawienie ma formę koncertu przeplatanego opowieścią Lecha Raczaka. Reżyser i autor w jednej osobie opowiada swoje sny, które stają się pretekstem do ironicznego przywołania własnej biografii, refleksji nad niezależnością w kulturze współczesnej oraz rozważań o teatrze alternatywnym.

Lech Raczak jest współzałożycielem i współtwórcą Teatru Ósmego Dnia - legendy polskiego teatru alternatywnego. Po 1993 roku prowadził pracę z międzynarodową grupą Sekta. W latach 1993-2012 był dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Malta w Poznaniu. Łącznie wyreżyserował blisko 70 przedstawień, będąc współautorem lub autorem ich scenariuszy. Prowadzi warsztaty teatralne w całej Europie. Napisał wiele tekstów teoretycznych i krytyczno-teatralnych drukowanych w Polsce i za granicą. Orbis Tertius jest trzecią, po Teatrze Ósmego Dnia i Grupie Sekta, inicjatywą teatralną Lecha Raczaka.

Zapraszamy!

12 kwietnia 2017 [ Zbiory Wojciecha Dudzika w ATA

Serdecznie dziękujemy prof. dr. hab. Wojciechowi Dudzikowi za przekazanie materiałów gromadzonych na użytek "Małego Słownika Polskiego Teatru Alternatywnego" do zbiorów ATA. Dzięki uprzejmości Profesora do archiwum Instytutu Teatralnego włączono liczne teksty krytyczne dot. kontrkultury, programy spektakli oraz katalogi festiwali teatrów studenckich (m.in. Łódzkie Spotkania Teatralne), maszynopisy dot. m.in. Teatru 38, Piwnicy pod Baranami, Grupy Chwilowej, Sceny 6, warszawskiej Stodoły, Stowarzyszenia Teatralnego Alberta Tisona, OTO Kalambur i Sceny Plastycznej KUL.

24 października 2016 [ Wystawa prac Leszka Mądzika

„Warstwy mroku” tak zatytułowana jest, urządzona z wielkim rozmachem, wystawa prac prof. Leszka Mądzika, którą można oglądać do 31 grudnia, w Centrum Kultury Śląskiej w Nakle Śląskim. „Warstwy mroku” to oryginalna symbioza kilku dziedzin sztuki: scenografii, plakatów i fotografii Leszka Mądzika, twórcy o niezwykłej wyobraźni.

Prof. Leszek Mądzik, założyciel i reżyser Sceny Plastycznej KUL-u w Lublinie, jest twórcą niezwykle oryginalnym, znanym szeroko nie tylko w kraju, lecz także poza granicami Polski. Główne motywy jego twórczości teatralnej to „sacrum, odchodzenie, biologia i erotyka”. Autorskie (scenariusz, reżyseria, scenografia), jedyne w swoim rodzaju spektakle, pozbawione są zwykle słów, a dramaturgię przedstawienia budują światło, dźwięk oraz ruchoma, półabstrakcyjna scenografia.

Pokażą to w Nakle Śląskim nie tylko fotografie wszystkich spektakli Sceny Plastycznej KUL, ale również fragmenty dekoracji, w tym odrębna (umieszczona w zaciemnionym pomieszczeniu) wystawa „Z mroku”. Znajdą się w niej elementy przedstawień „Wilgoć”, „Tchnienie” oraz „Wędrowne”. Prof. Mądzik jest też twórcą niezwykłych plakatów oraz fotografii. Uczestnicy wernisażu zobaczyli m.in. etiudę teatralną „Maski” w reżyserii Leszka Mądzika.

Wystawa potrwa do 31 grudnia 2016 roku w Centrum Kultury Śląskiej w Nakle Śląskim.

10 maja 2016 [ Druki wrocławskiego Kalamburu

Książki poświęcone teatrowi, wydawnictwa poetyckie i prozatorskie oraz liczne druki ulotne złożą się na wystawę. W sumie pokazanych zostanie blisko 100 publikacji obrazujących działalność artystyczną wrocławskiego Teatru Kalambur.

Celem ekspozycji jest przypomnienie i pokazanie trudnej do przecenienia, kulturotwórczej roli, jaką pełnił przez kilkadziesiąt lat we Wrocławiu Kalambur – najpierw jako Teatr Studencki, później Akademicki Ośrodek Teatralny, i wreszcie jako Ośrodek Teatru Otwartego. 

Wypracowaną koncepcję „sztuki otwartej” – przede wszystkim w sensie artystycznym, ale także rozumianej jako wzajemny inspirujący kontakt różnych kultur, krajów i narodów – realizował Kalambur na różnych planach, przede wszystkim w obszarze teatralnym, prezentując własne spektakle i organizując międzynarodowe festiwale teatralne, które do końca lat 80. były ważną ścieżką kontaktu kultury polskiej z kulturą europejską i pozaeuropejską.

Kalambur stanowił również, zwłaszcza dla młodych twórców, forum pozateatralnych wypowiedzi artystycznych w takich obszarach, jak literatura, plastyka, muzyka, fotografia. Ważną dziedziną kulturalnej i artystycznej aktywności Kalamburu była działalność wydawnicza, obejmująca książki poświęcone teatrowi i sztuce otwartej, broszury z tekstami poetyckimi i prozatorskimi oraz duża liczba okolicznościowych druków ulotnych, towarzyszących spektaklom teatralnym, wystawom, wernisażom, festiwalom, koncertom.

Intencją wystawy, w której ramach pokazanych zostanie blisko 100 druków, jest właśnie stworzenie retrospektywnego obrazu działalności edytorskiej Kalamburu i przywrócenie do pamięci publikacji, które odegrały znaczącą rolę w kulturze i sztuce w 2. połowie XX w.

Muzeum Narodowe we Wrocławiu

Kurator: Wojciech Kaczorowski

10 maja - 26 czerwca 2016

20 kwietnia 2016 [ Konferencja "Teatr studencki: wczoraj i dziś"

Teatr studencki był jednym z najważniejszych elementów kultury niezależnej lat 70. i 80. XX wieku. Stanowił on istotny i ważny składnik procesu kształtowania się świadomości społecznej i politycznej pokolenia Solidarności oraz stanu wojennego. Celem konferencji naukowej "Teatr studencki: wczoraj i dziś" jest spojrzenie na teatry studenckie z dwóch perspektyw - przeszłej i obecnej - oraz przeanalizowanie roli, jaką zjawisko to pełni współcześnie. Do udziału w konferencji zaproszone zostały legendy teatru studenckiego, przedstawiciele funkcjonujących aktualnie studenckich zespołów teatralnych oraz wybitni badacze.

Częścią konferencji, zaplanowaną na 15.15, będzie projekcja filmów Andrzeja Titkowa i rozmowa z reżyserem. Zaplanowano dwie projekcje: "Do młodości" (1974, 15 min.) i "Sposób bycia" (1976, 30 min.) "Do młodości" to film o Teatrze STU. Pokazuje wyjazd Teatru na festiwal do Kolumbii ze spektaklem "Sennik Polski", przeplatając to fragmentami przedstawienia. Relacjonowane są także krakowskie próby do spektaklu opartego na poezji Adama Mickiewicza, które nie zostało ukończone.

"Sposób bycia" jest przeglądem najważniejszych teatrów alternatywnych lat 70. występujących na Festiwalu Teatru Otwartego we Wrocławiu w roku 1975. Są to, między innymi, Teatr Ósmego Dnia z Poznania, Teatr 77 z Łodzi oraz dwa teatry krakowskie: Teatr STU i Pleonazmus. Ponadto duże fragmenty występów kabaretu "Salon Niezależnych", a także zrealizowanego przez nich widowiska "Wyścig" na Festiwalu FAMA.

Konferencja "Teatr studencki: wczoraj i dziś" jest częścią III. Festiwalu Teatrów Studenckich START.

Instytut Teatralny im. Raszewskiego, ul. Jazdów 1, Warszawa

21 kwietnia 2016, g. 11:00

23 lutego 2016 [ Premiera książki o Ryszardzie Majorze

29 lutego o godzinie 18 w foyer Dużej Sceny Teatru Wybrzeże, odbędzie się premiera książki Marzeny Nieczui-Urbańskiej poświęconej Ryszardowi Majorowi. Tę legendarną postać wspominają przyjaciele, uczniowie i współpracownicy, m.in. Joanna Bogacka, Ewa Dałkowska, Danuta Stenka, Mirosław Baka i Adam Orzechowski. W opowieści nie zabrakło też głosu samego Ryszarda Majora. Książka - począwszy od warstwy tekstowej, poprzez okładkę, ilustrację, a nawet muzykę - w całości przesiąknięta jest teatrem.

FRAGMENT KSIĄŻKI (SŁOWA RYSZARDA MAJORA)

"Jeśli przyjąć, że świat współczesny w rywalizacji z istniejącymi od wieków hierarchiami ludzkich wartości przegrał człowieka, to znaczy zatracił go w poplątaniu i pomieszaniu tych hierarchii, wypada mieć nadzieję, że właśnie teatr jest najlepszym miejscem, w którym człowieka można odnaleźć. Bo przecież nie gdzie indziej, a właśnie w teatrze, ze spotkania aktorów z widzami rodzi się szansa zbiorowego, a więc najbardziej pełnego i odpowiedzialnego utożsamienia się człowieka ze swoim losem. Różnorodność osobowości, wrażliwości i sposobów rozumienia, odmienność predyspozycji, umiejętności i inicjatywy, wielorakość postaw, punktów widzenia i racji, zjednoczone potrzebą spędzenia wieczoru w teatrze, to olbrzymi kapitał sił myślowych i duchowych, który prowokuje do tego, by inwestować go w proces szukania prawdy o człowieku".

Marzena Nieczuja-Urbańska Teatr... jest całym moim życiem. Opowieść o Ryszardzie Majorze, Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego, Gdańsk 2015.

19 lutego 2016 [ 50. STU-lecie działalności krakowskiego Teatru STU

20 lutego 1966 roku Krzysztof Jasiński założył Teatr STU. W tym roku, 20 lutego, Teatr STU świętuje 50-lecie działalności. Okrągły jubileusz w tym samym czasie obchodzi także Krzysztof Jasiński. Od 50 lat pełni funkcje dyrektora w założonym przez siebie teatrze i jest to rekord na skalę europejską. 19 lutego ogłoszono także nazwisko jego następcy - Krzysztofa Pluskoty. Swój jubileusz STU uczcił serią wyjątkowych wydarzeń.

Sezon 2015/2016 jest jubileuszowym sezonem Teatru STU. Jego najważniejszym wydarzeniem jest prezentacja tryptyku „Wędrowanie" wg Stanisława Wyspiańskiego, spektakl jest pierwszą w historii polskiego teatru łączną prezentacją trzech dramatów poety: „Wesela", „Wyzwolenia" i „Akropolis". W trakcie jubileuszowego sezonu zaplanowano premiery pięciu nowych tytułów, a także kilka dodatkowych uroczystości.

9 lutego 2016 [ "Akademia Ruchu. Teatr" pod redakcją Tomasza Platy

Pod koniec 2015 roku ukazała się książka Akademia Ruchu. Teatr, która przynosi rekonstrukcje siedmiu najciekawszych spektakli zespołu – od Życia codziennego po Wielkiej Rewolucji Francuskiej (1979)  po Piosenkę (1995).  Tom ten – kontynuacja zbioru Akademii Ruchu z 2003 roku – to próba uzupełnienia historii polskiego teatru o nowe wątki, a zarazem przywołania tradycji,  która powinna stać się ważnym punktem odniesienia także dla najmłodszego pokolenia rodzimych  teatralnych eksperymentatorów.

Teksty: Anna R. Burzyńska, Iga Gańczarczyk, Marta Keil, Marcin Kościelniak, Katarzyna Kułakowska, Tomasz Plata, Zofia Smolarska, Agnieszka Sosnowska, Weronika Szczawińska, Wojtek Ziemilski

20 stycznia 2016 [ Wojciech Krukowski: Tyle lat, co Polska Ludowa albo 45 lat od wtorku

Podsumowanie artystycznej kariery jednego z najważniejszych twórców teatru eksperymentalnego w Polsce? Nie do końca.

Credo założyciela słynnej Akademii Ruchu, Kino/Teatru Tęcza, Dziekanki, magazynu „Obieg”, wieloletniego dyrektora CSW Zamek Ujazdowski? Nie tylko.

Tyle lat co Polska Ludowa albo 45 lat od wtorku to kilkaset krótkich, prozatorskich fragmentów, obrazów wydobytych przez autora z pamięci pod koniec życia. Świadectwo konsekwencji, ale i nieustannej gotowości na zmianę. Patchwork wrażeń, wspomnień, śladów momentów szczególnych epifanii. Wszystko razem na tle wielkiej i małej historii, wpisane w kontekst 45 lat Polski Ludowej.

Wojciech Krukowski spisywał własną autobiografię w ostatnich miesiącach życia. Zaledwie niewielką część materiału pozostawił w formie zredagowanej. Resztę – w postaci odręcznych notatek. Na użytek niniejszego wydania notatki te zostały zredagowane i ułożone w porządku najprostszym z możliwych - chronologicznym. Można przypuszczać, że w innych okolicznościach tekst ten byłby znacznie bardziej rozbudowany, być może – inaczej skomponowany. W chwili obecnej tytuł ma dwa człony. Pierwszy (Tyle lat, co Polska Ludowa) to pomysł samego autora. Człon drugi (45 lat od wtorku), akcentujący ważne dla całości związki z postawą i praktyką twórczą Johna Cage'a, zaproponował redaktor edycji.

Tyle lat, co Polska Ludowa albo 45 lat od wtorku
pod redakcją Tomasza Platy

208 str, ISBN 978-83-63276-42-3, projekt graficzny Grzegorz Laszuk,
Copyright © by Jolanta Krukowska
wydawcy: CSW Zamek Ujazdowski, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Instytut Sztuk Performatywnych, Warszawa 2015

1 czerwca 2015 [ Gong 2. Teatr-Próba-Spektakl

W maju br. w Bibliotece Głównej UMCS w Lublinie otwarto wystawę „Gong 2. Teatr-Próba-Spektakl”. Jubileuszowa ekspozycja stanowi próbę przypomnienia wyjątkowych wydarzeń ze studenckiego ruchu teatralnego w Lublinie w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku. Przywołuje działalność Andrzeja Rozhina, założyciela teatru Gong, aktora, reżysera, spiritus movens festiwalu Studencka Wiosna Teatralna, który odbywał się corocznie w Lublinie w latach 1966–1974. W imieniu organizatorów serdecznie zapraszamy.

5 lutego 2015 [ Archiwum AR

Trwa porządkowanie przekazanego Instytutowi Teatralnemu w sierpniu 2014 roku przez Jolantę Krukowską  archiwalnego zbioru teatru Akademia Ruchu. Depozyt obejmuje fotografie, materiały audiowizualne, wycinki prasowe, programy teatralne oraz afisze i plakaty. Materiały dotyczą zarówno aktywności teatralnej AR (spektakle, zdarzenia, akcje miejskie), jak i działalności ośrodkowej prowadzonej przez zespół AR w Dziekance (lata 70.), w solidarnościowym Ośrodku Kultury CORA przy zakładach odzieżowych na Pradze-Południe (lata 80.) czy też w minicentrum sztuki współczesnej w Kino-Teatrze „Tęcza” na Żoliborzu (od 1989 roku).

24 listopada 2014 [ Archiwalia Teatru Provisorium

21 listopada 2014 roku Pan Jacek Brzeziński przekazał Instytutowi Teatralnemu archiwalia lubelskiego Teatru Provisorium. Materiały dot. między innymi spektakli „Dziedzictwo”, „Współczucie”, „Do Piachu”, „Ogrody”, „Wspomnienia z domu umarłych” oraz „Ferdydurke” będą sukcesywnie opracowywane i włączone do Archiwum Teatru Alternatywnego.

6 października 2014 [ Polityczne sedno sztuki

24 października 2014, o godz. 19:00 w debacie "Polityczne sedno sztuki" w ramach jubileuszu 50-lecia Teatru Ósmego Dnia udział wezmą Ewa Wójciak (Teatr Ósmego Dnia), Grzegorz Laszuk (Komuna// Warszawa), Janusz Majcherek (Akademia Teatralna im. Zelwerowicza) i Krzysztof Żwirblis (Akademia Ruchu). Spotkanie poprowadzi Daniel Przastek (Instytut Nauk Politycznych UW).

"Sztuka polityczna dla jej przeciwników (mających najczęściej silne polityczne motywacje) jest odarta z metafizycznego wymiaru, pozbawiona siły uniwersalnej i ponadczasowości. Odwoływanie się do realnej rzeczywistości, do czasu teraźniejszego z góry odbiera sztuce jej zdolność do uogólnienia, odbiera sztuce Sztukę.
I właśnie te opinie, niechętne sztuce politycznej, okazały się ponadczasowe i ponadsystemowe. To pasjonujące, dlaczego właśnie polityczność w sztuce ma tylu wrogów, a w jej krytyce pojawiają się zawsze podobne argumenty – niezależne od czasu i miejsca. Niedawno usłyszałam: „dlaczegóż by artystę miały inspirować jakieś problemy mniejszości czy wojny domowe, skoro ten artysta toczy swą własną wewnętrzną wojnę i to ona jest tematem jego artystycznych wynurzeń”. Mnie oczywiście nie interesuje wewnętrzna wojna tego artysty. W kontakcie ze sztuką interesuje mnie doświadczanie wzruszenia czy wstrząsu, który odmieni mój stan emocjonalny i być może pozwoli zrozumieć jakąś część świata, stać się częścią jakiegoś ogólnego doświadczenia." (Ewa Wójciak - fragment wykładu wygłoszonego w Pracowni Pytań Granicznych, 2011)

Debata odbędzie się w ramach projektu „Pod prąd. 50 lat Teatru Ósmego Dnia” dofinansowanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

7 maja 2014 [ Zmarł Krzysztof Borowiec

Ze smutkiem zawiadamiamy, iż 6 maja br. zmarł Krzysztof Borowiec - historyk, instruktor teatralny, reżyser. W latach 70. założył w Lublinie kabaret „Legion Amba”, który w niedługim czasie został przemianowany na „Nazwać: Grupa Chwilowa”. W 1976 roku z kabaretu wyłonił się zespół teatralny: „Grupa Chwilowa”. Jako jego współtwórca  i reżyser wszystkich przedstawień Krzysztof Borowiec zrealizował m.in. Scenariusz (1976), Lepszą przemianę materii (1978), Martwą naturę (1980), Cudowną historię (1983), Postój w pustyni (1991), Dom nad morzem (1995), Album rodzinny (1998) oraz Reprint Scenariusza (2003).W styczniu 2011 roku w ramach projektu ATA nagrano rozmowę z Krzysztofem Borowcem. Przypominamy także artykuł autorstwa Mirosława Haponiuka "Od kabaretu do teatru metafizycznego - o teatrze Grupa Chwilowa".

18 lutego 2014 [ 57. rocznica powstania Teatru Kalambur

W 2014 roku przypada 57. rocznica powstania studenckiego Teatru Kalambur. W ramach obchodów jubileuszu organizatorzy planują wmurowanie tablicy i rzeźby pamiątkowej w ścianie kamienicy przy ulicy Kuźniczej 29A, w której przez lata Teatr miał swoją siedzibę. Planowane są także wystawy, happening, spektakl piosenek kalamburowych, wydawnictwo okolicznościowe oraz uroczyste spotkanie wszystkich Kalamburowców. W celu realizacji tego projektu powstał Społeczny Komitet Organizacyjny „Tablica Pamiątkowa Teatru Kalambur”, który wspierają Stowarzyszenie Europejskich Więzi, Fundacja Kalambur, Agencja Artystyczna Blitag/Kalambur, Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu oraz Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna im. L. Solskiego w Krakowie Filia we Wrocławiu. W imieniu Komitetu Organizacyjnego - Pań Krystyny Kawczak, Haliny Litwiniec, Miry Nikodemskiej - serdecznie zapraszamy!

18 stycznia 2014 [ Wojciech Krukowski

Z ogromnym smutkiem żegnamy Wojciecha Krukowskiego – twórcę grupy „Akademia Ruchu”, wieloletniego dyrektora Centrum Sztuki Współczesnej, historyka sztuki, założyciela i wydawcę magazynu artystycznego „Obieg”, ale także – i przede wszystkim – człowieka wielkiego formatu, przyjaciela.

Wojciech Krukowski (1944–2014)

fot. PAP / Andrzej Rybczyński

11 grudnia 2013 [ Teatr Galeria w Archiwum Teatru Alternatywnego

W ramach wirtualnego archiwum ATA rozpoczynamy prezentację zbiorów dotyczących gdańskiego Teatru Galeria. Publikacja materiałów archiwalnych oraz rysu historycznego Teatru Galeria autorstwa Pani Martyny Groth stanowią część działań zrealizowanych w ramach stypendium kulturalnego Miasta Gdańska, stypendium dla twórców kultury Marszałka Województwa Pomorskiego oraz programu grantowego Stowarzyszenia Międzynarodowej Organizacji Soroptimist International – I Klub w Gdańsku. W związku z badaniami poświęconymi Teatrowi Galeria uprzejmie prosimy widzów spektakli gdańskiej formacji o kontakt mailowy: martyna_groth@yahoo.com

25 listopada 2013 [ "Teatr alternatywny i studencki w Lublinie w latach 1965–1990"

Ośrodek "Brama Grodzka – Teatr NN" uruchomił portal internetowy poświęcony teatrom alternatywnym i studenckim działającym w Lublinie w latach 1965–1990. Na  stronie www.teatry.teatrnn.pl zamieszczono łącznie ok. 106 godzin nagrań, 110 fotografii archiwalnych, 200 fragmentów relacji mówionych.

19 listopada 2013 [ „Skoro go nie ma...” - projekt dot. "Teatru 77"

31 lipca 1993 roku decyzją władz miasta, po półrocznym postępowaniu likwidacyjnym, "Teatr 77" został wykreślony z rejestru placówek kultury Łodzi. Stowarzyszenie Teatralne „Teatr 77” i Fundacja ART – ERIAE pragną przywrócić pamięć o Teatrze 77 przedstawiając i realizując projekt, który obejmuje szereg działań artystycznych: wystaw, spotkań, koncertów, projekcji, akcji multimedialnych, konferencji, wydawnictw i innych form przypominających dokonania „Teatru 77” i jego miejsce na mapie kulturalnej Łodzi.

W 2012 roku zorganizowano wystawę „Jerzy Katarasiński – Teatr 77” oraz spotkanie przypominające pierwszy okres działalności „Teatru 77”. 26 listopada 2013 roku w Teatrze Nowym im. Dejmka w Łodzi odbędzie się spotkanie z Piotrem Krukowskim, aktorem, reżyserem, wykładowcą PWSFTviT w Łodzi, który w latach 1982–2002 współpracował z „Teatrem 77”. Na grudzień w Muzeum Historii Miasta Łodzi zaplanowano wystawę „Animografie”, która poświęcona będzie twórczości Krzysztofa Rynkiewicza, scenografa i aktora „Teatru 77”.

2 listopada 2013 [ Fotografie "Teatru 77" z Łodzi

Archiwum Teatru Alternatywnego wzbogaciło się o zbiór fotografii ze spektakli "Teatru 77" z Łodzi (m.in. "Koło czy tryptyk", "Pasja II", "Budowa", "Retrospektywa") oraz z różnych edycji Łódzkich Spotkań Teatralnych i wrocławskiego Festiwalu Kultury Studentów PRL. Panu Andrzejowi M. Boguszowi serdecznie dziękujemy.

Zapraszamy także do lektury tekstów Zdzisława Hejduka Narodziny Teatru 77 oraz Teatr nie dla teatru.

7 października 2013 [ Akademia Ruchu - film dokumentalny Andrzeja Sapiji

Na stronach NINATEKI - prowadzonej przez Narodowy Instytut Audiowizualny, internetowej biblioteki treści audio i audiowizualnych dotyczących kultury - znajduje się film Andrzeja Sapiji poświęcony Akademii Ruchu. Dokument jest próbą uchwycenia trzydziestoletniej historii aktywności twórczej Akademii Ruchu; zawiera materiały filmowe z kroniki filmowej, a także materiały Akademii uzupełnione archiwalnymi fotografiami, dokumentami czy szkicami. Narrację twórców Akademii Ruchu – Wojciecha Krukowskiego oraz członków zespołu, dopełniają odniesienia nie tylko do historii własnej zespołu, ale również określonego kontekstu kulturowego i społeczno-politycznego, który ją kształtował. Zapraszamy do oglądania! Film dostępny na: http://ninateka.pl/film/akademia-ruchu.

15 września 2013 [ Archiwum Teatralnej Historii Mówionej

Trwają prace nad rozbudową strony internetowej ATA o aplikację wideo, umożliwiającą dostęp do nagrań, zarejestrowanych w ramach Archiwum Teatralnej Historii Mówionej. Niedługo zostaną upublicznione fragmenty relacji twórców i uczestników teatrów alternatywnych, m.in. Krzysztofa Borowca i Jerzego Lużyńskiego (Grupa Chwilowa z Lublina), Henryka Kowalczyka (Scena 6 z Lublina) oraz Marii Baster-Grząślewicz i Wojciecha Szulczyńskiego (ST Pleonazmus z Krakowa). Wywiadom towarzyszyć będą skany zdjęć i dokumentów.

20 kwietnia 2013 [ AR w latach 80.

Archiwum wirtualne uzupełniono o dokumentację działań artystycznych Akademii Ruchu z lat 80., m.in. druki dot. akcji "Inne tańce", spektakli "Kartagina" oraz "Kolacja. Dobranoc", interdyscyplinarnego projektu "Znak życia" w kościele Miłosierdzia Bożego przy ul. Żytniej w Warszawie oraz Koncertu Muzyki Nowej i projektu "Instrument teatralny", w którym rolę instrumentu odegrała Sala Kameralna Filharmonii Warszawskiej. W zbiorach ATA znajdują się także dwumiesięczniki "OBIEG" oraz recenzje z występów zagranicznych AR. Aktualnie w opracowaniu są materiały, związane z aktywnością twórczą i animatorską Wojciecha Krukowskiego, gromadzone przez SB.

7 grudnia 2012 [ „Pisma teatralne” Lecha Raczaka

Nakładem Wydawnictwa Miejskiego Posnania ukazały się kolejne tomy „Pism teatralnych” Lecha Raczaka, wybitnego reżysera, współzałożyciela Teatru Ósmego Dnia, z którym pracował przez 30 lat. Na publikację składają się postzapisy legendarnych przedstawień tego zespołu, m.in. „Więcej niż jedno życie”, „Ach, jakże godnie żyliśmy”, „Przecena dla wszystkich” i „Piołun”, które powstały w latach 70. i 80. ubiegłego wieku. Polecamy lekturę!

24 września 2012 [ Wystawa "Teatr 77 - Jerzy Katarasiński"

Muzeum Miasta Łodzi zaprasza na wystawę Teatr 77 - Jerzy Katarasiński. Ekspozycja poświęcona jest dziennikarzowi, znawcy teatru, krytykowi, który współpracował przez wiele lat z łódzkim Teatrem 77 (w latach 1982-1989 również jako aktor, reżyser i współtwórca spektakli tego teatru). Jest jednak także pretekstem do przypomnienia dokonań awangardowego teatru, który w latach 70. zyskał ogromną sławę nie tylko w Polsce, ale także w Europie. Zapraszamy.

Teatr 77 – Jerzy Katarasiński
9 września – 30 września 2012
Kuratorzy: Andrzej Podgórski, Krzysztof Rynkiewicz
Komisarz: Katarzyna Kuropatwa-Pik

10 lipca 2012 [ Wojciech Krukowski: Naruszenia stereotypu postrzegania

O pierwszych akcjach w przestrzeni publicznej, cenzurze, Cage'owskim przenikaniu się sztuki i życia, o gorączce "Solidarności", koksownikach i pisaniu poematów - z Wojciechem Krukowskim rozmawia Piotr Kosiewski (Naruszenia stereotypu postrzegania w: "Didaskalia. Gazeta Teatralna” 2012 nr 6).

3 kwietnia 2012 [ Kolejne fotografie Teatru Akademia Ruchu

Dzięki uprzejmości Wojciecha Krukowskiego, w zbiorach ATA znalazły się nowe, zdigitalizowane fotografie z działalności Akademii Ruchu z lat 1973-89, autorstwa przede wszystkim Jana Pieniążka. Serdecznie dziękujemy i zapraszamy do galerii!

10 lutego 2012 [ autoprezentacja: AKADEMIA RUCHU. MIASTO. POLE AKCJI.

Wystawa autoprezentacja: Akademia Ruchu. Miasto. Pole akcji. przedstawia dokumentację filmową i fotograficzną aktywności Akademii w przestrzeni miejskiej w latach 1975-2011. 70% eksponowanego materiału to unikalne, realizowane ukrytą kamerą 16mm zapisy anonimowych (przeprowadzonych zgodnie z zasadą partyzantki miejskiej – „uderz i uciekaj”) akcji miejskich AR z lat 70. i 80. XX w. Istotny materiał wystawy stanowią także historyczne fotografie (niepoddane zabiegom „upiększającym”) eksponowane w formie ponad 200 wydruków. Przedsięwzięciu towarzyszyć mają prezentacje spektakli i akcji Akademii Ruchu, projekcje filmu Andrzeja Sapiji Akademia Ruchu oraz międzynarodowa konferencja poświęcona społecznemu kontekstowi kreatywnych działań w przestrzeni miejskiej.

czas trwania wystawy: 17 lutego – 29 kwietnia 2012

kurator: Wojciech Krukowski
komitet naukowy: Anda Rottenberg, Ryszard W. Kluszczyński, Łukasz Ronduda Galeria 1

więcej na: www.akademiaruchu.com

12 stycznia 2012 [ „Kultura studencka. Zjawiska – twórcy – instytucje”

Fragment plakatu Eugeniusza Geta-Stankiewicza, zmarłego niespełna rok temu, zdobi okładkę wydanej właśnie książki poświęconej kulturze studenckiej. Obok skrupulatnie zestawionego kalendarium wydarzeń z kręgu kultury studenckiej lat 1950-1989, znajdujemy także liczne wspomnienia i anegdoty. Autorami poszczególnych rozdziałów są twórcy i animatorzy studenckiej kultury sprzed 1989 r., m.in. Bogusław Litwiniec („Wrocławskie Festiwale Teatru Otwartego”), Sławomir Magala („Globalizacja kontrkultury: (nie)cała władza wyobraźni”), Lech Raczak („Teatr 107”), Leszek Mądzik („Myślę obrazami”), Zdzisław Hejduk („Wprowadzenie do inscenizacji Makbeta”). Towarzyszą im teksty poświęcone prasie studenckiej, ruchom literackim, plastycznym oraz inicjatywom estradowym. Publikacja jest pokłosiem ubiegłorocznej konferencji, która odbyła się w Krakowie.
Zapraszamy do lektury wprowadzenia autorstwa dra Edwarda Chudzińskiego, redaktora książki.
„Kultura studencka. Zjawiska – twórcy – instytucje”, pod red Edwarda Chudzińskiego, Fundacja STU, Kraków 2011.

28 października 2011 [ Kultura trzech pokoleń

"Pokolenie 68 uczyniło z kultury studenckiej coś więcej niż tylko niszowe miejsce artystycznej samorealizacji, poszukiwań i eksperymentów. Wprowadziło do niej element buntu i niezgody na zastaną rzeczywistość, a nade wszystko upomniało się o podstawowe wartości, takie jak prawda, godność, wolność, tolerancja i sprawiedliwość. Zaznaczyło też dobitnie swoją obecność w światowym ruchu kontestacji i kontrkultury, dzięki czemu najlepsze dokonania młodych polskich twórców weszły do międzynarodowego obiegu. Potencjał intelektualny i artystyczny tego pokolenia sprawił, że kultura studencka w pierwszej połowie lat 70. przeżywała swój najlepszy okres. Szczególnego znaczenia nabierają te propozycje i dokonania artystyczne, które mieszczą się w ramach tzw. kultury alternatywnej" - o początkach kultury studenckiej i jej losach pisze dr Edward Chudziński w tekście Kultura trzech pokoleń.

2 września 2011 [ Nowe nabytki

Dzięki uprzejmości Gwidona Zlatkesa do zbiorów ATA trafiły dokumenty z działalności Forum Młodego Teatru, protokoły z posiedzeń Rady Programowej Teatrów Studenckich, projekty statutu Unii Teatru Alternatywnego, Informatory i Biuletyny Młodego Teatru, programy z przeglądów teatrów studenckich, m.in. NIKE oraz Konfrontacji Młodego Teatru w Lublinie, a także praca magisterska „Ethos młodego teatru” napisana pod kierunkiem doc. dr. Zbigniewa Osińskiego. Serdecznie dziękujemy.

21 czerwca 2011 [ Ewa Wójciak o polityczności sztuki i pielęgnowaniu wewnętrznej wolności

Zapraszamy do lektury dwóch wypowiedzi Ewy Wójciak: Polityczne sedno sztuki (wykład wygłoszony w Pracowni Pytań Granicznych w marcu 2011) oraz Kiedy i jak powiedzieć "nie". Historia osobista (tekst wygłoszony na konferencji Polska jako tekst. Polska jako spektakl w grudniu 2010 w Gdańsku oraz  na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku, w ramach konferencji Nonkonformizm i bunt bloku wschodniego: Przewodnik po dziedzictwie czy przemijających wspomnieniach? w kwietniu 2011).

15 czerwca 2011 [ Fotografie Teatru Pleonazmus

Prezentujemy zdjęcia plenerowe realizatorów spektaklu Szłość Samojedna oraz fotografie z debiutanckiego spektaklu Teatru Pleonazmus - Teatr Pana Białoszewskiego.

"Zaczyna się to tak: na przykrytym kocami, matami i w ogóle szmatami, ale bardziej gwoli nie obijania się aktorów o podłoże niż ze względów dekoracyjno-estetycznych, kawałku przestrzeni zwanej dawniej sceną, pojawia się twór dość niekształtny, sklecony z ciał aktorów. Przypomina ruchomą amebę, plazmę, bryłę wielonogą, wieloręką i wielooką, ale której możemy tu pożyczyć nazwę od terminu ukutego prze poetę-lingwistę, Ryszarda Krynickiego: Organizm Zbiorowy." [opis początku spektaklu Szłość Samojedna, w: Tadeusz Nyczek, Teatr "Pleonazmus", Wydawnictwo MAW 1979]

11 czerwca 2011 [ Nowe zbiory w ATA

Dzięki uprzejmości Marii Baster-Grząślewicz (ST Pleonazmus), Jana M. Kłoczowskiego (Teatr Provisorium) oraz Krzysztofa Borowca (Teatr Grupa Chwilowa) archiwum wzbogaciło się o nowe zbiory. Opracowaniu podlegają także archiwalia dotyczące warszawskiej Akademii Ruchu, Teatru 77 z Łodzi oraz dokumentacja ze zbiorów Ministerstwa Kultury. Równocześnie przypominamy, że w archiwum papierowym Instytutu Teatralnego znajduje się duża kolekcja wycinków prasowych nt. zespołów i festiwali studenckich.

14 kwietnia 2011 [ Konferencja "Kultura studencka. Zjawisko - twórcy - instytucje"

Fundacja STU, Instytut Dziennikarstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego i Studium Dziennikarskie Uniwersytetu Pedagogicznego zapraszają na konferencję, poświęconą kulturze studenckiej.

4 kwietnia 2011 [ Sceny studenckie lat 70.

Zapraszamy do lektury artykułów o teatrze studenckim a zarazem politycznym, drukowanych  w latach 70. w miesięczniku "Dialog". Krzysztof Mroziewicz na przykładzie teatrów STU, Ósmego Dnia, Teatru 77 i Pleonazmusa pokazuje różne sposoby rozumienia publicystyki w teatrze. Dowodzi także, że teatr studencki - nie całkiem słusznie - utożsamiono z teatrem politycznym, w przewidywaniu, że po pierwszych widowiskach politycznych nastąpi cała fala kolejnych przedstawień rozrachunkowych.

21 lutego 2011 [ O kontrkulturze i o Ryszardzie Majorze

"W teatrze ataki są łatwiejsze. Atakuje się nie wypowiedzią czy publicystyką, lecz spektaklem. W latach polskiej kontrkultury, czyli pod koniec lat sześćdziesiątych pojawiła się generacja twórców, którzy za pomocą teatru próbowali naprawić świat zepsuty przez poprzedników będących albo zawiedzionymi komunistami, albo zetatyzowanymi artystami. Pokolenie buntowników nazywano teatrem otwartym, teatrem publicystycznym, teatrem buntu. Przeciwko czemu się buntowano?" – pisał Krzysztof Mroziewcz w "Notatniku Teatralnym" 2004 nr 35. Przedruk artykułu "Teoria i praktyka kontrkultury" w zakładce "O projekcie".

Zapraszamy także do lektury wspomnienia Tadeusza Nyczka o Ryszardzie Majorze - "Rysiek" z najnowszego numeru miesięcznika "Dialog".

18 lutego 2011 [ 45-STU-lecie

Krakowski Teatr Scena STU w niedzielę będzie obchodzić swoje 45-lecie. Tradycyjnie w tym dniu spotkają się "przyjaciele i rodzina teatru STU" - poinformował PAP założyciel i dyrektor teatru, Krzysztof Jasiński. "Zawsze, od początku istnienia teatru, obchodziliśmy STU-lecie, ponieważ teatr się nazywa STU. Teraz obchodzimy 45-STU-lecie" - zaznaczył Jasiński.

Więcej na stronach Gazety Wyborczej.

A my prezentujemy archiwalne zdjęcia budynku i pomieszczeń technicznych Teatru STU.

1 lutego 2011 [ Archiwum Teatralnej Historii Mówionej

W ramach ATA rozpoczęliśmy nowy etap projektu, którego celem jest stworzenie audiowizualnego zbioru relacji, wspomnień oraz innych archiwalnych świadectw uczestników alternatywnego ruchu teatralnego. Akcja nawiązuje do oral history – metody badawczej, polegającej na dokumentacji faktów, ważnych wydarzeń z przeszłości oraz na badaniach pamięci zbiorowej i indywidualnej, która – obok dokumentów archiwalnych – jest wartościowym i ciekawym źródłem historycznym.

25 października 2010 [ "Polityczny i artystyczny"

W 2001 roku w "SCENIE" ukazał się artykuł Lecha Raczaka "Polityczny i artystyczny". Był to głos inicjujący dyskusję nt. teatru studenckiego lat 60., jaka odbyła się w ramach Forum Młodego Teatru w Toruniu (23 - 25 listopada 1979). Lech Śliwonik uznał wypowiedź Raczaka za "jeden z najważniejszych - zarazem najmniej znanych - głosów o tym zjawisku: wyjaśniający genezę, precyzujący pojęcia, przywracający proporcje". Zapraszamy do lektury.

21 września 2010 [ Ryszard Major: "Urodziłem się, aby być w teatrze"

"Urodziłem się, aby być w teatrze. Jestem w nim z czysto egoistycznych pobudek, bo piekielnie lubię tu być. Lubię walkę „ja”, która rozgrywa się na każdym spektaklu. Walkę na śmierć scenicznego istnienia, walkę o zwycięstwo własnych racji, własnej osobowości, własnej prawdy o sobie, o Polsce, o naszym świecie. I dla mnie fakt tworzenia teatru był zawsze stokroć ważniejszy od faktu, że tworzę go zbiorowo".

Ryszard Major (28.02.1948 - 3.09.2010)

W artykułach przypominamy wypowiedź Ryszarda Majora, wygłoszoną na uroczystości obchodów drugiej rocznicy istnienia studenckiego teatru „Pleonazmus”.

8 września 2010 [ Archiwum Teatru Ósmego Dnia

Dzięki uprzejmości Teatru Ósmego Dnia, w kolekcji ATA znajduje się duży zbiór fotografii i druków, dotyczący spektakli "Ósemek". Na stronie projektu prezentujemy poszczególne archiwalia. Całość zbioru do wglądu w czytelni Instytutu Teatralnego.

3 września 2010 [ "Siły i środki nowej sceny"

"Piszę te słowa w momencie, gdy już prawie nikt nie wierzy w teatr studencki. Nie jestem nawet pewien, czy prawdziwie wierzą weń debiutanci, więc ci, którzy dopiero dotykają teatru, powoli smakują jego uroki, odkrywają jego trudy i kłopoty. Choć nie, ci muszą wierzyć, bo przecież tylko z głębokiej wiary w przedmiot swego działania może narodzić się dzieło wielkie. Tu znów odezwie się sceptyk: ale tych wielkich dzieł stworzonych przez najmłodszych jakoś nie widać... No dobrze, odpowiadam, a czy wszyscy bohaterowie niniejszej książki (»Pełnym głosem« - przyp. AK), reżyserzy i autorzy, aktorzy i kompozytorzy, twórcy wielkich przedstawień, debiutowali z miejsca dziełami najwyżeszego lotu? Jasiński, Raczak, Litwiniec, Hejduk? Żaden z ich największych spektakli nie był chronologicznie ani pierwszy, ani niekiedy drugi czy trzeci z kolei. A przecież coś się rodzi także wśród najmłodszych, debiutantów z lat 1973, 1974, 1975... Powstają teatry może jeszcze nieporadne myślowo i artystycznie, ale z zalążkami indywidualnego stylu, indywidualnego sądu o świecie, próbujące nowych dróg twórczych, odmiennych od tych, które stały się udziałem starszych kolegów.
Więc jest kryzys czy nie ma? Warto wierzyć w siłę młodego teatru, warto inwestować weń emocje, warto zastanawiać się nad losami tego szczególnego przypadku narodowej kultury?"

Tadeusz Nyczek, "Pełnym głosem. Teatr studencki w Polsce 1970-1975", Wydawnictwo Literackie, Kraków 1980.

Całość artykułu: "Siły i środki nowej sceny".

19 czerwca 2010 [ "Tu i teraz Teatr Stu po 44 latach"

Z okazji obchodów 44-lecia Teatru STU w zakładce "O projecie" przypominamy artykuł Joanny Targoń "Trójkąt, koło, kwadrat. 40-lecie teatru STU".

17 maja 2010 [ Ósemki w ATA

Składamy serdeczne podziękowania Teatrowi Ósmego Dnia za przekazanie do zbiorów Pracowni Dokumentacji Teatru (ATA) programów teatralnych, katalogów festiwali zagranicznych, wycinków prasowych, rejestracji spektakli oraz fotografii.  Kolekcja w całości udostępniana jest do celów naukowych w czytelni IT oraz sukcesywanie uzupełniana i digitalizowana na potrzeby projektu ATA.

W imieniu Teatru zapraszamy do odwiedzania Internetowego Archiwum Teatru Ósmego Dnia: www.archiwum.osmego.art.pl

9 marca 2010 [ Więcej niż teatr

Więcej niż teatr: 45-lecie Teatru Ósmego Dnia
12–14 marca 2010
Dom Spotkań z Historią, ul. Karowa 20 w Warszawie
wstęp wolny

"Więcej niż teatr" to festiwal dedykowany twórczości jednej z najsłynniejszych kontrkulturowych grup teatralnych lat 70. i 80. – Teatrowi Ósmego Dnia z Poznania. W dniach 12–14 marca w Domu Spotkań z Historią legendarne „Ósemki” obchodzić będą 45-lecie powstania Teatru.

Festiwal "Więcej niż teatr" to spotkania z twórcami i aktorami Teatru Ósmego Dnia: Ewą Wójciak, Adamem Borowskim, Jackiem Chmajem, Tadeuszem Janiszewskim, Marcinem Kęszyckim.  Opowiedzą o „kontrkulturze od kuchni”, o tym jak uczynili ze sztuki strategię przetrwania w peerelowskiej rzeczywistości oraz jak oceniają swoją pracę i twórczość z perspektywy ostatnich dwudziestu lat wolności. Przez cały weekend w Domu Spotkań z Historią prezentowane będą archiwalne nagrania spektakli Ósemek oraz filmy dokumentalne o Teatrze (m.in. Joanny Helander i Bo Persona Teater Åttonde Dagen). Obok aktorów w spotkaniach udział wezmą m.in: Joanna Helander, Bo Persson, Zbigniew Gluza, Janusz Majcherek, Włodzimierz Nowak, Andrzej Titkow i Ewa Wanat. Wybierzemy się w podróż z Teatrem do Meksyku, obejrzymy fragmenty legendarnych spektakli Przecena dla wszystkich (1977), Piołun (1988) oraz współczesne realizacje – Portiernia (2003) czy Teczki (2008).  Trzydniowy festiwal zakończy dyskusja na temat dzisiejszej kondycji teatru alternatywnego, podczas której wraz z zaproszonymi gośćmi zastanowimy się, czy alternatywa jest strategią ponadczasową i czy jest dziś potrzebna?

Festiwal będzie również okazją do zaprezentowania szerszej publiczności zbiorów Archiwum Teatru Alternatywnego, projektu zainicjowanego przez Instytut Teatralny im. Raszewskiego przy wsparciu Fundacji Ośrodka KARTA.

W dniach 14–18 marca w Centrum Sztuki Współczesnej wystawiony zostanie najnowsze spektakl Teatru Ósmego Dnia Paranoicy i Pszczelarze, w którym wykorzystano m.in. fragmenty reportaży Jestem przeciętnym Polakiem Moniki Redzisz (Zorka Project) oraz Zdzichu, nie rób wstydu Grzegorza Sroczyńskiego.


Szczegółowy program na: www.dsh.waw.pl, www.csw.art.pl

13 stycznia 2010 [ Historia Ósemek zamknięta w albumie

Pierwsza książka przedstawiająca 45-letnią historię najwybitniejszego teatru alternatywnego Polski powojennej – album o Teatrze Ósmego Dnia – wydany przez Agorę, Ośrodek KARTA i Dom Spotkań z Historią, dostępny w księgarni PROSPERO.
www.prospero.e-teatr.pl

Tytuł: Teatr Ósmego Dnia 1964-2009
Autor: Paulina Skorupska (red)
Wydawnictwo: Agora, Ośrodek Karta, Dom Spotkań z Historią
ISBN/ISSN: 978-83-61283-31-7
Rok wydania: 2009
Liczba stron: 247
Format: 24 x 30 cm

20 listopada 2009 [ Dzieci śmieci. Dokumentacja teatrów studenckich

W artykułach w zakładce "O Projecie" przypominamy referat Michała Błażejewskiego "Dzieci śmieci. Dokumentacja teatrów studenckich" wygłoszony podczas konferencji  "Pamięć teatru" zorganizowanej przez Towarzystwo Historyków Teatru i Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego w 2000 roku.

21 września 2009 [ Nowe dokumenty i druki

Zapraszamy do oglądania nowych dokumentów i druków dotyczących m.in. Akademii Ruchu, Teatru 77, Teatru STU i Teatru Ósmego Dnia.

31 lipca 2009 [ Nowy zbiór afiszy

Stronę projektu uzupełniliśmy o część afiszy, będących w zbiorach Instytutu Teatralnego. Są wśród nich przede wszystkim afisze do spektakli OTO Kalambur. Digitalizację umożliwiła dotacja finansowa Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wsparcie Stowarzyszenia "Liber pro Arte".

26 maja 2009 [ "Szkice o teatrze alternatywnym"

Korzystając z uprzejmości Joanny Ostrowskiej, Juliusza Tyszki oraz Wydawnictwa Naukowego UAM, w zakładce "O Projekcie" prezentujemy fragment książki "Szkice o teatrze alternatywnym" (Wydawnictwo Naukowe UAM: Poznań, 2008). Zapraszamy do lektury.

Książka do kupienia w księgarni PROSPERO
www.prospero.e-teatr.pl

24 maja 2009 [ List Zbigniewa Gluzy do uczestników polskiego ruchu teatru alternatywnego w latach 70., 80.

W zakładce "O Projekcie" mamy przyjemność umieścić list Zbigniewa Gluzy, redaktora, animatora życia społecznego oraz założyciela i prezesa Ośrodka KARTA.

21 maja 2009 [ Rusza strona internetowa projektu

Serdecznie zapraszamy do odwiedzania i wyrażania opinii na temat strony internetowej poświęconej projektowi www.ata.e-teatr.pl Ma ona charakter platformy, dlatego liczymy na Państwa czynny udział zarówno w jej rozbudowie, jak i w weryfikacji merytorycznej udostępnianych zbiorów. Będziemy także wdzięczni za pomoc w nawiązaniu kontaktu z organizacjami i osobami prywatnymi związanymi z alternatywnym ruchem teatralnym.