Archiwum Teatrów Studenckich

Aktualnoci

Zobacz wszystkie aktualności »  

25 kwietnia 2018 [ 60 lat temu powstał Teatr Kalambur

Wszystko zaczęło się od Bogusława Litwińca, fizyka, który po studiach na Uniwersytecie Warszawskim pojawił się w 1955 roku we Wrocławiu. Szybko okazało się, że dużo bardziej od nauk ścisłych interesuje go teatr. Zainspirowany gdańskim Bim Bomem postanowił otworzyć własną scenę. Do współpracy zaprosił polonistę Eugeniusza Michaluka, który wpadł na pomysł, żeby nowy teatr nazwać Kalamburem. (...) Pierwsza premiera miała miejsce 20 kwietnia 1958 roku w Młodzieżowym Domu Kultury. Od razu Kalamburem zainteresowała się cenzura. Spektakl miał nosić tytuł "Konfiskata gwiaździstych autorytetów", co zostało zinterpretowane jako cios wymierzony w Kreml. Na afiszach, po ingerencji cenzorskich nożyczek, ostała się "Konfiskata gwiazd". (...)

Skończyło się na sześciu pokazach i wyjeździe na przegląd teatrów studenckich do Gliwic, gdzie Kalambur zdobył nagrody za inscenizację i wysoki poziom aktorstwa. "Surrealizm Kalambura po śmierci zmarłego w nieutulonym żalu Cricot 2 należy gorąco powitać" - napisał recenzent Trybuny Robotniczej.

Teatr przez sześć lat tułał się po Wrocławiu, zanim trafi na ulicę Kuźniczą. Próby odbywały się w prywatnych mieszkaniach, stołówkach, pod gołym niebem. Pierwsze większe sukcesy przyszły dopiero po premierze spektaklu "Po ulicach miasta chodzi moja miłość", który rozpoczął serię międzynarodowych tournée Kalambura.

Dzieckiem Kalambura był Festiwal Teatru Otwartego, dzięki któremu Wrocław odwiedziły najważniejsze zespoły i nazwiska światowego teatru, z Piną Bausch na czele. Przez sam Kalambur przewinęła się z kolei znakomita większość tuzów wrocławskiej kultury lat 50., 60. i 70. Teksty pisała Urszula Kozioł, reżyserowali Litwiniec, Włodzimierz Herman, Jerzy Bielunas, scenografię, druki i plakaty tworzył Piotr Wieczorek, ale też np. Michał Jędrzejewski, Eugeniusz Get-Stankiewicz, Jan Sawka, Mira i Jan Jaromir Aleksiunowie. Występowali Anna German, Ewa Dałkowska, Pola Raksa, Krzysztof Piasecki, Edward Linde-Lubaszenko, Stanisław Szelc.

Teatr i festiwal nie przetrwały okresu transformacji, w 1994 r. zespół został rozwiązany. Ostatnią premierę "Papierowych kwiatów" wyreżyserował Robert Czechowski. (...)

Halina Litwiniec planowała obchody jubileuszu premiery "Konfiskaty gwiazd". - Niestety, przeliczyliśmy koszty takiego przedsięwzięcia i okazało się, że nas na to nie stać - mówi. Tym, którym bliska jest tradycja słynnej wrocławskiej sceny, musi wystarczyć lektura jubileuszowego wydawnictwa, które ukazało się cztery lata temu, i przeglądanie archiwalnych zdjęć na facebookowym profilu teatru.»

"60 lat temu powstał teatr Kalambur. Miały być obchody, ale zabrakło pieniędzy"
Magda Piekarska
Gazeta Wyborcza - Wrocław online
Link do źródła
25-04-2018

15 lutego 2018 [ Błaźnice. Kobiety kontrkultury teatralnej w Polsce

„Ta historia musi być opowiedziana, ale która z nich?” – te słowa Iben Nagel Rasmussen, aktorki Odin Teatret, otwierają książkę Katarzyny Kułakowskiej. Autorka decyduje się opowiedzieć jeszcze raz historię teatrów kontrkultury w Polsce, bo w znanej nam wersji głosy kobiet i ich doświadczenie nie znalazły dotąd należnego sobie miejsca. To różne historie, różne głosy, którym autorka pozwala wybrzmieć we własnej narracji, pokazując jak wiele się zmienia, kiedy na teatr spojrzymy, uwzględniając biografię twórczyń i determinanty wynikające ze społeczno-kulturowych konstrukcji płci.

Kontrkultura, dla której twórczość artystyczna i praktyka życiowa stawały się jednym, nie zawsze i nie na wszystkich poziomach zainteresowana była tworzeniem istotnie alternatywnych rzeczywistości. Utopijne wspólnoty twórcze nierzadko kryły w sobie struktury nader tradycyjnych patriarchalnych hierarchii, bezrefleksyjnie odtwarzając obszary wykluczenia i przemocy. Ale zdarzało się też, że teatr faktycznie stawał się laboratorium społecznych relacji, a kobieca kreacyjna siła pozwalała podążać własną drogą, wiodącą zarówno do uznania współzależności, jak i odkrycia autonomii.

Takich historii potrzebujemy dziś jak nigdy może dotąd. Potrzebujemy języka i głosów, które pozwolą nam inaczej opowiadać świat, wskażą inne hierarchie, inne wymiary polityczności i oporu, inne możliwości konstruowania relacji i praktykowania twórczości i życia. Wierzymy, że teatr i poświęcona mu refleksja na równi zobowiązane są do podjęcia się tej pracy.

Książka ukazuje się jako siódmy tom w serii Inna Scena i kontynuuje niezwykle ważny dla Instytutu Teatralnego nurt opisu i analizy teatru i polskiej kultury w genderowej perspektywie.

 

Publikacja do nabycia w księgarni Prospero:

http://prospero.e-teatr.pl/nowosci/12619-blaznice-kobiety-kontrkultury-teatralnej-w-polsce.html

29 września 2017 [ Jubileusz 40-lecia OPT Gardzienice

Ośrodek Praktyk Teatralnych "Gardzienice" powstał w 1977 roku z inicjatywy artysty i reżysera widowisk scenicznych Włodzimierza Staniewskiego. Dokonał on tego, co jeszcze 40 lat temu wydawało się niemożliwe - z małej miejscowości pod Lublinem stworzył jedno ze światowych centrów teatru poszukującego. Obchody rozpocznie inscenizacja "Wesela" w wykonaniu studentów londyńskiego Rose Bruford College we współpracy z aktorami "Gardzienic". Kolejną odsłonę dzieła Stanisława Wyspiańskiego pod nazwą "Wesele - Wyspiański - Malczewski - Konieczny" zaprezentuje 29 września Teatr Gardzienice. Reżyserem widowiska jest sam Staniewski, który przygotowując spektakl, obficie korzystał z bogactwa greckiej mitologii. Splata się tu ona z malarstwem Jacka Malczewskiego i muzyką Zygmunta Koniecznego. Ponadto w programie: "Gody" na motywach "Braci Karamazow" w reżyserii Radosława Stępnia oraz "Listy do Mileny" zrealizowane przez Macieja Gorczyńskiego, w ramach programu dla zdolnych młodych reżyserów Gardzienice - Generator Nadziei, opera kameralna "Noc poślubna" na trzy głosy i siedem instrumentów autorstwa Jana Lecha, widowisko "Witkacy - Wyspiański" ze scenami tureckich obrzędów weselnych na podstawie "Wariata i zakonnicy" Stanisława Ignacego Witkiewicza, w wykonaniu nowojorskiego Teatru One-Eighth dowodzonego przez Daniela Irizarry'ego, koncerty kapeli z huculszczyzny, pokazy filmów i wystawa "Gardzienice 1977 - 2017 = 40 lat" mieszcząca się w przestrzeni zespołu pałacowo-parkowego w Gardzienicach.

Festiwal 40-lecia Europejskiego Ośrodka Praktyk Teatralnych "Gardzienice" odbędzie się w dniach 28 września - 1 października.

Więcej informacji na stronie OPT Gardzienice.

Zobacz wszystkie aktualności »  

Apel

[] Instytut Teatralny im. Raszewskiego zwraca się z uprzejmą prośbą do instytucji i osób prywatnych, byłych i obecnych członków teatrów alternatywnych, animatorów kultury oraz osób działających w klubach studenckich, galeriach, prasie akademickiej, które są w posiadaniu archiwalnych materiałów dotyczących działalności teatrów alternatywnych w Polsce – o nadsyłanie ich jako darów, depozytów lub materiałów do kopiowania do Pracowni Dokumentacji Teatru.

 

[] Wszelkie przesyłki i informacje prosimy kierować na adres:

Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego
ul. Jazdów 1
00-467 Warszawa

tel. +48 22 501 70 13

[ © 2008 INSTYTUT TEATRALNY IM. ZBIGNIEWA RASZEWSKIEGO

[ projekt strony: mg85 i tokyo